Z radością informujemy, że dr Paweł Kokot otrzymał nagrodę Dziekana Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za zaangażowanie w pracę na rzecz Wydziału w roku akademickim 2024/2025, w szczególności za zaangażowanie w prace Zespołu ds. opracowania strategii rozwoju Wydziału na lata 2025-2030.
Nagrodzonemu serdecznie gratulujemy!
Na zdjęciu: prof. Xulio Ferreiro Baamonde oraz dr. M. Krotoszyński
Dr Michał Krotoszyński wraz z dr. Pawłem Mazurem z Wydziału Filozoficznego UAM odwiedził Wydział Prawa Uniwersytetu w A Coruña. W ramach projektu Effective Justice II wraz z pracownikami Katedry Prawa Publicznego tamtejszego uniwersytetu dyskutowano m.in. o relacjach między instrumentalizacją prawa a efektywnością procedury karnej oraz o tym, jak na tę efektywność wpływają różne regulacje przewidujące udział społeczeństwa w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości.
Z radością informujemy, że na posiedzeniu w dniu 1.07. br., Rada Naukowa Dyscypliny Nauki Prawne WPiA UAM podjęła uchwałę o nadaniu stopnia doktora nauk prawnych mgr Weronice Dzięgielewskiej.
Podstawą nadania stopnia naukowego była dysertacja pt.: „Koncepcja normatywności prawa z perspektywy inferencjalistycznej”, której promotorem był prof. dr hab. Marek Smolak, a promotorem pomocniczym dr Maciej Dybowski. Recenzentami pracy byli prof. dr hab. Andrzej Bator (Uniwersytet Wrocławski), prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki (Uniwersytet Jagielloński) oraz prof. dr hab. Sylwia Wojtczak (Uniwersytet Łódzki).
Pani Doktor serdecznie gratulujemy!
Kierownik Zakładu Teorii i Filozofii Prawa prof. dr hab. Marek Smolak zaprasza na otwarte, interdyscyplinarne seminarium Zakładu Teorii i Filozofii Prawa, pt. „AI in the Legal Profession”. Seminarium odbędzie się 25 czerwca 2025 roku o godz. 17.00 w Sali 1.1 CIN. W trakcie spotkania referaty wygłoszą:
Uwagi i komentarze do referatów wygłoszą: Prof. Yachiko Yamada (Chuo University, Tokio, Japonia), Prof. UAM dr hab. Teresa Chirkowska-Smolak (Wydział Psychologii i Kognitywistyki UAM) oraz Prof. dr hab. Marek Smolak (Wydział Prawa i Administracji UAM).
Z radością informujemy, że 10.06. br. Weronika Dzięgielewska, doktorantka naszego Zakładu, obroniła swoją rozprawę doktorską pt.: „Koncepcja normatywności prawa z perspektywy inferencjalistycznej”.
Jak wskazuje autorka: „W jaki sposób prawo wpływa na działania swoich adresatów? Dlaczego przestrzeganie prawa uznawane jest za obowiązkowe? Skąd bierze się obligatoryjny charakter norm prawnych? Powyższe pytania, odwołujące się w istocie do starych problemów teoretyczno- i filozoficznoprawnych, obejmują zagadnienia stanowiące sedno współczesnej debaty dotyczącej normatywności prawa. W debacie tej nie ma jednak konsensusu zarówno co do tego, jak normatywność prawa rozumieć, jak i co do tego, jak ją wyjaśniać. Aby wypełnić tę lukę teoretyczną, w pracy doktorskiej przedstawiam alternatywną względem dotychczasowych stanowisk koncepcję normatywności prawa, opierając się na inferencjalistycznej teorii R. Brandoma. Rozprawa doktorska ma dwojaki cel: po pierwsze, zidentyfikowanie problemów, których rozwiązanie jest warunkiem wystarczającym dla sformułowania koncepcji normatywności prawa, a po drugie, przedstawienie odpowiedzi na te pytania z uwzględnieniem inferencjalistycznego aparatu pojęciowego.”.
Promotorem pracy był prof. Marek Smolak, promotorem pomocniczym dr Maciej Dybowski, a role recenzentów pełnili prof. Andrzej Bator (Uniwersytet Wrocławski), prof. Tomasz Gizbert-Studnicki (Uniwersytet Jagielloński) oraz prof. Sylwia Wojtczak (Uniwersytet Łódzki).
Serdecznie gratulujemy i życzymy kolejnych naukowych sukcesów!
W poniedziałek, 26.05 br., gościnią seminarium Zakładu była dr Karolina Gmerek z Uniwersytetu Szczecińskiego, która wraz z dr. Michałem Krotoszyńskim z naszego Zakładu wygłosiła referat pt.: „Odczytywanie reguł konstytutywnych z przepisów prawnych”. W ramach wystąpienia, dwójka prelegentów przedstawiła dotychczasowe wyniki wspólnie prowadzonych badań, które wywołały żywą dyskusję.
W dniach 22-24 maja br. na Uniwersytecie Karola w Pradze odbyła się konferencja “Complicity – Conceptual, Ethical and Legal Issues”, organizowana przez Society for Applied Philosophy oraz GAP Gesellschaft für Analytische Philosophie. Na zaproszenie organizatorów swoje wystąpienie pt.: “Judicial Complicity, Acquiescence, and Resistance: Moral (and Legal) Responsibility under Non-democratic Regimes” wygłosił mgr Mateusz Grabarczyk.
Więcej informacji o konferencji można znaleźć na stronach: https://complicity.weebly.com/ oraz https://philevents.org/event/show/130550.
Abstrakt wystąpienia:
In contexts of rising undemocratic policy, courts often play a paradoxical role: while they are expected to safeguard rights and constitutional norms, they may also enable or legitimise nondemocratic regimes. This paper examines the moral and legal responsibility of judges operating within nondemocratic regimes, focusing on three proposed normative attitudes: complicity, acquiescence, and resistance. Drawing on comparative case studies from transitional justice and contemporary democratic backsliding, I suggest that complicity entails active legitimation of undemocratic policies; acquiescence involves passive acceptance and institutional conformity; and resistance, under certain conditions, represents not only an ethical stance and is not merely permissible but may constitute a moral – and sometimes even legal – duty. While complicity is often intentional, acquiescence frequently arises from structural pressures, fear, or internalised professional norms such as the ideology of judicial “antipoliticism.” These non-intentional forms of complicity raise critical ethical questions about omission, silence, and institutional loyalty. Building on the concepts of judicial disobedience, public reason, and the culture of justification, and referencing recent ECtHR and CJEU jurisprudence (e.g. Baka v. Hungary, Żurek v. Poland), I argue that when fundamental rights and the independence of the judiciary are under systemic threat, responses to complicity, especially resistance are moral and may become a professional obligation grounded in the rule of law. This analysis highlights the blurred line between legal fidelity and moral failure, questioning whether judicial restraint in such contexts is a form of complicity and what kinds of reasoning, virtues, and institutional conditions are needed to support responses to complicity and judicial integrity in times of crisis.
Serdecznie zapraszamy na otwarte seminarium Zakładu, na którym wykład pt. A Lawyer for Our Times: Defence Counsel ‘Maestro’ wygłosi dr Agata Fijalkowski z Leeds Beckett University. Seminarium poświęcone będzie Stanisławowi Hejmowskiemu i odbędzie się 12 maja 2025 r., o godz. 16:00 w s. 1.1. Collegium Iuridicum Novum, przy al. Niepodległości 53 w Poznaniu.
Z radością informujemy, iż w serii „Living Signs of Law” wydawnictwa Springer ukazała się pod redakcją dra Macieja Dybowskiego (Zakład Teorii i Filozofii Prawa WPiA UAM) i dr Vereny Klappstein (University of Passau) książka pt.: „Languages of the Law. Vocabularies and Uses”.
W zebranych w niej tekstach autorzy badają powiązania pomiędzy różnymi językami stosowanymi w prawie. Autorów tych łączy wspólne zainteresowanie nie tylko tym, co wyznacza zakres słownictwa tych języków, ale także sposobem, w jaki się ich używa. Stąd zarówno językowe, jak i pragmatyczne zwroty zachodzące w filozofii języka są ich głównym przedmiotem zainteresowania.
Tom został podzielony na trzy części odpowiadające wybranym obszarom problemowym. Pierwsza część poświęcona jest szeroko pojętemu językowi prawnemu. Druga część książki zawiera cztery rozdziały dotyczące pragmatycznego wymiaru niektórych fragmentów słownictwa używanego w tekstach prawnych i w tekstach z zakresu nauki prawa. W trzeciej części analizowane są szczegółowe zagadnienia dotyczące języka prawnego i rozumowań prawniczych.
Wśród autorów z Francji, Wielkiej Brytanii, Czech, Niemiec i Holandii znaleźli się także członkowie Zakładu Teorii i Filozofii Prawa WPiA UAM, z następującymi tekstami:
Gratulując autorom i redaktorom serdecznie zachęcamy do lektury!
Z radością informujemy, że na wtorkowym (11.02 br.) posiedzeniu, Rada Naukowa Dyscypliny Nauki Prawne WPiA UAM podjęła uchwałę o nadaniu stopnia doktora nauk prawnych mgr. Wojciechowi Rzepińskiemu.
Podstawą nadania stopnia naukowego była dysertacja pt.: „Pojęcie praktyki i jego użycie w polskich aktach normatywnych, w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz w prawoznawstwie”, której promotorem był prof. dr hab. Marek Smolak, a promotorem pomocniczym dr Maciej Dybowski. Recenzentami pracy byli prof. dr hab. Andrzej Bator (Uniwersytet Wrocławski), prof. dr hab. Marcin Matczak (Uniwersytet Warszawski) oraz prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski (Uniwersytet Łódzki).
Panu Doktorowi serdecznie gratulujemy!
